Υπάρχει μια ευρεία παραδοχή στην κοινωνία και στο ευρύτερο εκπαιδευτικό σύστημα ότι οι δεξιότητες που χρειάζονται για να γίνει κανείς ηγέτης είναι λίγο πολύ μεταβιβάσιμες. Εάν μπορείς να εμπνεύσεις και να παρακινήσεις τους ανθρώπους σ’ ένα συγκεκριμένο χώρο, θα πρέπει να είσαι σε θέση να εφαρμόσεις αυτές τις δεξιότητες για να κάνεις το ίδιο και σ΄ έναν άλλο χώρο. Αυτό όμως δεν είναι πάντα εφικτό.

Κάποια βασικά στοιχεία που γνωρίζουν οι ηγέτες περιλαμβάνουν την ικανότητα παρακίνησης του εαυτού τους και των άλλων, την αποτελεσματική προφορική και γραπτή επικοινωνία, τις δεξιότητες κριτικής σκέψης, την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων και τις δεξιότητες συνεργασίας με ομάδες και ανάθεσης καθηκόντων.

Εκ πρώτης όψεως, η παραπάνω λίστα φαίνεται πλήρης. Οι καλοί ηγέτες έχουν αυτές τις ικανότητες και αν θέλεις να δημιουργήσεις μελλοντικούς ηγέτες, το να βεβαιωθείς ότι έχουν αυτές τις δεξιότητες είναι ένα καλό στοίχημα. Πρέπει να μπορούν να δέχονται μεγάλο όγκο πληροφοριών και να τις διαχωρίζουν στα ουσιώδη στοιχεία που καθορίζουν τα βασικά προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν. Πρέπει να οργανώνουν ομάδες για την επίλυση αυτών των προβλημάτων και να επικοινωνούν σε μια ομάδα γιατί πρέπει να μοιράζονται ένα κοινό όραμα. Πρέπει να εδραιώσουν την εμπιστοσύνη με μια ομάδα και στη συνέχεια να χρησιμοποιήσουν αυτή την εμπιστοσύνη για να επιτρέψουν στην ομάδα να επιτύχει περισσότερα απ’ ό,τι θα μπορούσε μόνη της.

Αλλά αυτές οι δεξιότητες από μόνες τους δεν κάνουν κάποιον ηγέτη, διότι, για να διαπρέψεις πραγματικά σ’ αυτή τη λίστα δεξιοτήτων στην πράξη, χρειάζεσαι επίσης μεγάλη εξειδίκευση σ’ έναν συγκεκριμένο τομέα. Ακόμη και η αποτελεσματική επικοινωνία διαφέρει από τομέα σε τομέα.

Όταν αρχίζεις να εξετάζεις οποιαδήποτε από τις βασικές δεξιότητες που διαθέτουν οι ηγέτες, γίνεται γρήγορα σαφές ότι η εξειδίκευση σε συγκεκριμένους τομείς είναι συνδεδεμένη με όλες αυτές. Και οι απαιτούμενοι τομείς εμπειρογνωμοσύνης μπορεί επίσης να είναι αρκετά συγκεκριμένοι. Ακόμα και οι επιχειρήσεις δεν αποτελούν πραγματικά έναν ενιαίο τομέα. Η ηγεσία στις κατασκευές, στις συμβουλευτικές υπηρεσίες και στις λιανικές πωλήσεις απαιτεί πολλές ειδικές γνώσεις.

Μια συνηθισμένη λύση σε αυτό το πρόβλημα είναι να λένε οι ηγέτες ότι θα περιβάλλουν τον εαυτό τους με καλούς ανθρώπους που έχουν την απαιτούμενη τεχνογνωσία που θα τους επιτρέψει να λάβουν καλές αποφάσεις. Το πρόβλημα είναι ότι χωρίς πραγματική εμπειρογνωμοσύνη, πώς μπορούν αυτοί οι ηγέτες να γνωρίζουν ότι έχουν βρει τους κατάλληλους ανθρώπους; Εάν οι διευθυντές δεν μπορούν να αξιολογήσουν οι ίδιοι τις πληροφορίες που λαμβάνουν, τότε δεν μπορούν να ηγηθούν αποτελεσματικά.

Αυτός ο τρόπος σκέψης για την ηγεσία έχει δύο σημαντικές συνέπειες. Πρώτον, όταν διδάσκουμε τους ανθρώπους για την ηγεσία, πρέπει να είμαστε πιο σαφείς ότι η τεχνογνωσία στον τομέα έχει σημασία. Το γεγονός ότι ένα άτομο είναι επιτυχημένο στη διοίκηση ενός είδους οργανισμού δεν σημαίνει ότι είναι βέβαιο ότι θα έχει τον ίδιο βαθμό επιτυχίας στη διοίκηση ενός οργανισμού με διαφορετική αποστολή.

Δεύτερον, όταν εκπαιδεύουμε ανθρώπους για να αναλάβουν ηγετικούς ρόλους, πρέπει να τους δώσουμε ευκαιρίες να κάνουν πράξη την επίλυση προβλημάτων συγκεκριμένου τομέα, ώστε να μπορούν να προετοιμαστούν για την ενσωμάτωση πληροφοριών στο πεδίο στο οποίο καλούνται να ηγηθούν. Για παράδειγμα, δεν αρκεί απλώς να διδάσκουμε τους ανθρώπους πώς να επιλύουν γενικές συγκρούσεις μεταξύ εργαζομένων, θα πρέπει να δημιουργούμε σενάρια που προέρχονται από πραγματικές περιπτώσεις, ώστε οι άνθρωποι να πρέπει να παλέψουν με όλες τις ασάφειες που προέρχονται από τις συγκρούσεις που προκύπτουν σε συγκεκριμένους κλάδους.

Το ζήτημα αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, δεδομένης της συχνότητας με την οποία οι άνθρωποι στο σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον αλλάζουν θέσεις εργασίας και ακόμη και μετακινούνται σε διαφορετικούς κλάδους. Αυτή η κινητικότητα σημαίνει ότι πολλοί νεότεροι εργαζόμενοι μπορεί να μην αποκτήσουν σημαντική τεχνογνωσία στον κλάδο στον οποίο εργάζονται σήμερα, γεγονός που θα τους δυσχεράνει να είναι αποτελεσματικοί σε ηγετικούς ρόλους. Οι εταιρείες πρέπει να εντοπίζουν τους υποψήφιους μελλοντικούς ηγέτες και να τους ενθαρρύνουν να μείνουν προκειμένου να αναπτύξουν τις ειδικές δεξιότητες που χρειάζονται για να ηγηθούν.