Προστάτευσε τον εαυτό σου από την υπερέκθεση στη βία

Σου συμβαίνει και σένα να ανοίγεις την τηλεόραση ή να διαβάζεις ειδήσεις στο κινητό σου και να σου χαλάει η διάθεσή σου με αυτά που ακούς και βλέπεις; Τον τελευταίο καιρό μ’ όλα αυτά που συμβαίνουν σε παγκόσμιο επίπεδο (πανδημία, πόλεμοι, εισβολές) οι ειδήσεις μόνο ευχάριστες δεν μπορούν να χαρακτηριστούν.
Βλέποντας όμως μονίμως αρνητικές ειδήσεις, γεγονότα κι εικόνες που προκαλούν φόβο, απελπισία και τρόμο, επηρεάζεις έστω κι άθελά σου την ψυχολογία σου. Εικόνες και βίντεο με πτώματα, καμένα αυτοκίνητα και κατεστραμμένα οικοδομικά τετράγωνα, αναρτήσεις με οδυνηρές ιστορίες ενώ χαζεύεις στο Twitter, στο Facebook ή στο Instagram, επηρεάζουν τον ψυχισμό σου και τη διάθεσή σου. Γι’ αυτό πρέπει να μάθεις να προστατεύεις τον εαυτό σου και την οικογένειά σου από τις υπερβολικές συναισθηματικές επιπτώσεις που προκαλούν οι ανησυχητικές αυτές εικόνες.
Το τραύμα δεν επηρεάζει μόνο εκείνους που το υφίστανται, επηρεάζει επίσης και άλλους ανθρώπους που εκτίθενται στον πόνο με άλλους τρόπους, όπως οι ειδήσεις. Η συνεχόμενη έκθεση σε αρνητικές εικόνες μπορεί να προκαλέσει ένα ευρύ φάσμα συναισθηματικών αντιδράσεων, από συμπτώματα μετατραυματικού στρες μέχρι κατάθλιψη και άγχος, τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά. Μπορεί όμως και να προκαλέσει απευαισθητοποίηση και μούδιασμα, για όσους συνηθίσουν υπερβολικά σε τέτοιες εικόνες, και αρχίζουν να τις βλέπουν ως μια νέα φυσιολογική κατάσταση και να μην ενοχλούνται από αυτές.
Τι μπορείς να κάνεις για να προστατευτείς παραμένοντας ενημερωμένη για τις εξελίξεις;
- Περιόρισε την έκθεσή σου σε περιττές λεπτομέρειες. Μάθε τι συμβαίνει και μετά σταμάτα εκεί. Αν έχεις ακούσει μια ιστορία, δεν χρειάζεται να την ξαναδείς ξανά και ξανά, ούτε να μάθεις όλες τις ανατριχιαστικές λεπτομέρειες.
- Μείωσε τον χρόνο και τη συχνότητα έκθεσης σε θλιβερές ειδήσεις. Τα κανάλια τείνουν να αναφέρουν τα ίδια πράγματα όλη την ώρα, χωρίς κάποια πρόσθετη πληροφορία.
- Να επιλέγεις να βλέπεις την επικαιρότητα που μεταδίδεται με ψυχραιμία. Μπορείς να επιλέξεις να παρακολουθήσεις έναν δημοσιογράφο ή παρουσιαστή που παρουσιάζει τις πληροφορίες με βάση τα γεγονότα και με λιγότερο συναισθηματικό τρόπο.
- Απέφυγε την απεριόριστη περιπλάνηση στα νέα (το scrolling δλδ). Μην παρασύρεσαι σε πολύωρες παρακολουθήσεις των ίδιων εικόνων από διαφορετικές οπτικές γωνίες.
- Μην αγνοείς ή αποφεύγεις άλλες πιο θετικές ειδήσεις. Η συνεχής αποκλειστική έκθεση σε ειδήσεις που σχετίζονται με καταστροφές θα διαστρεβλώσει την αντίληψή σου. Συμβαίνουν πολλά στον κόσμο της τέχνης, του πολιτισμού, της επιστήμης, της τεχνολογίας και του αθλητισμού σε όλο τον κόσμο που δεν καλύπτουν οι τηλεοπτικοί σταθμοί.
- Να έχεις επίγνωση των ορίων σου. Ορισμένοι άνθρωποι είναι πιο ευαίσθητοι και ευάλωτοι από άλλους σε σχέση με το να επηρεάζονται από αυτό που ακούν ή βλέπουν.
- Αφιέρωσε χρόνο για να σκεφτείς αυτά που έχεις δει και παρακολουθήσει. Όταν αισθάνεσαι τον αρνητικό αντίκτυπο, άγχος ή θλίψη, από τις ειδήσεις, προσπάθησε να αποφορτιστείς συναισθηματικά.
- Μίλησε με άλλους. Εάν νιώθεις ότι έχεις επηρεαστεί, μίλησε με αγαπημένα σου πρόσωπα και να άκου πώς αντιμετωπίζουν εκείνοι παρόμοιες καταστάσεις.
- Μείνε ενημερωμένη, χωρίς να αφήνεις κανέναν να σε χειραγωγεί. Μην αφήνεις το φόβο και το θυμό σου να χρησιμοποιούνται από εκείνους που επιδιώκουν την κυριαρχία και τη διχόνοια.
Πώς μπορείς να προστατεύσεις τα παιδιά;

Τα παιδιά επίσης συχνά εκτίθενται σε τέτοιες ειδήσεις και εικόνες, οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις για αυτά. Για τα μικρότερα παιδιά, η επανειλημμένη έκθεση στις ειδήσεις ή στις ενοχλητικές εικόνες μπορεί να δημιουργήσει την ψευδαίσθηση ότι το γεγονός επαναλαμβάνεται συνεχώς ή ότι συμβαίνει κάπου κοντά τους.
- Πρόσεξε να μην εκφράζεσαι με υπερβολικά αρνητικά συναισθήματα μπροστά στα παιδιά, τα οποία μαθαίνουν πόσο ασφαλής ή επικίνδυνος είναι ο κόσμος γύρω τους κυρίως από τους ενήλικες.
- Περιόρισε την έκθεση των παιδιών στις ειδήσεις με βάση την ηλικία τους.
- Όταν τα παιδιά εκτίθενται σε τρομακτικές ή ανατρεπτικές ειδήσεις, μίλησέ τους γι’ αυτές με τρόπο κατάλληλο για την ηλικία τους και εξήγησέ τους τι συμβαίνει σε κατανοητή γλώσσα.
- Υπενθύμισε στα παιδιά ότι είναι ασφαλή. Για τα μικρότερα παιδιά, μπορεί να είναι σημαντικό να τους υπενθυμίσεις ότι αυτά τα θλιβερά γεγονότα δεν συμβαίνουν εκεί που ζουν.
- Μην αποφεύγεις τις ερωτήσεις τους, αλλά δες το ως μια ευκαιρία για να τους μάθεις κάτι.
- Εάν χρειαστεί, ζήτησε τη βοήθεια ενός επαγγελματία.
Δράσεις όπως ο εθελοντισμός, η συμμετοχή σε δραστηριότητες βοήθειας των πληγέντων (για τρόφιμα, φάρμακα, ρούχα), μπορούν να σε βοηθήσουν ψυχολογικά, καθώς μπορείς με έμπρακτο τρόπο να προσφέρεις βοήθεια σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη. Και αυτό είναι ένα μικρό αντίδοτο στον πόνο και στην θλίψη.