Βιβλιοκριτική «Βρες τον δολοφόνο»

Το βιβλίο «Βρες τον δολοφόνο» της Ngaio Marsh είναι μια αριστουργηματική εισαγωγή στον κόσμο της κλασικής βρετανικής αστυνομικής λογοτεχνίας, προσφέροντας στους αναγνώστες ένα δελεαστικό μείγμα μυστηρίου, ίντριγκας και ευφυών συμπερασμάτων. Το μυθιστόρημα αυτό, που πρωτοεκδόθηκε το 1934, όχι μόνο σηματοδοτεί το ντεμπούτο του αστικού και οξυδερκούς επιθεωρητή Ρόντρικ Άλεν, αλλά θέτει επίσης τις βάσεις για μια σειρά που θα γίνει αγαπητή στους λάτρεις της αστυνομικής λογοτεχνίας.
Η ιστορία εκτυλίσσεται στην εξοχική έπαυλη του Σερ Χάμπερτ Χάντεσλι, όπου μια ομάδα καλεσμένων συγκεντρώνεται για ένα Σαββατοκύριακο σ ένα πάρτι στο σπίτι. Αυτό που ξεκινά ως μια ανέμελη απόδραση σύντομα μετατρέπεται σε δυσοίωνη, όταν ένα παιχνίδι «Βρες τον δολοφόνο» γίνεται υπερβολικά αληθινό. Το θύμα, ο Τσαρλς Ράνκιν, βρίσκεται νεκρός και γρήγορα γίνεται αντιληπτό ότι δεν πρόκειται για ατύχημα. Μπαίνει στο παιχνίδι ο αρχιφύλακας Ρόντρικ Άλεν, του οποίου το κοφτερό μυαλό και η οξεία παρατηρητικότητα δοκιμάζονται καθώς διεισδύει σε έναν ιστό από μυστικά, ψέματα και κρυφά κίνητρα.
Η ικανότητα της Marsh να δημιουργεί μια ζωντανή και συναρπαστική ατμόσφαιρα είναι αμέσως εμφανής. Το σκηνικό, μια μεγαλοπρεπής αγγλική έπαυλη, δημιουργεί μια αίσθηση γοητείας και απειλής, που ταιριάζει απόλυτα σε μια ιστορία μυστηρίου. Οι χαρακτήρες της είναι καλοσχεδιασμένοι, ο καθένας με τις δικές του ιδιορρυθμίες και πιθανά μυστικά, κάνοντας πιθανή κάθε αλληλεπίδραση. Η δυναμική μεταξύ των φιλοξενούμενων, γεμάτη με ανεπαίσθητες εντάσεις και κρυφές δυσαρέσκειες, κρατά τους αναγνώστες να μαντεύουν ποιος από αυτούς θα μπορούσε να είναι ο δολοφόνος.
Ο ίδιος ο Ρόντρικ Άλεν είναι ένας ξεχωριστός χαρακτήρας. Σε αντίθεση με μερικούς από τους πιο απότομους λογοτεχνικούς ομολόγους του, ο Άλεν αποπνέει μια ήρεμη κομψότητα και μια ψυχολογία που τον καθιστούν τόσο σχετικό όσο και ενδιαφέροντα. Οι μέθοδοί του είναι σχολαστικές και η ικανότητά του να αποκαλύπτει τα στοιχεία της απάτης είναι συναρπαστική. Οι αλληλεπιδράσεις του Άλεν με τον δημοσιογράφο Νάιτζελ Μπάθγκεϊτ, ο οποίος λειτουργεί τόσο ως σύντροφος σαν τον Watson όσο και ως ημιερασιτέχνης ντετέκτιβ, προσθέτουν μια συναρπαστική δυναμική στη διαδικασία της έρευνας.
Πέρα από το μυστήριο, η συγγραφέας εξερευνά θέματα κοινωνικής τάξης και ανθρώπινης φύσης. Η αλληλεπίδραση μεταξύ των υπηρετών και των καλεσμένων, καθώς και τα υποκείμενα κίνητρα που καθοδηγούνται από την απληστία, τη ζήλια και το πάθος, προσφέρουν ένα πλούσιο μωσαϊκό που αναβαθμίζει την αφήγηση από μια απλή αστυνομική ιστορία σε μια πιο βαθιά εξέταση της κοινωνίας και της ηθικής.
Η γραφή της Marsh είναι καθαρή και κομψή, μ’ ένα πνεύμα που ζωντανεύει ακόμη και τις πιο ζοφερές στιγμές της ιστορίας. Η ικανότητά της να εξισορροπεί την περιγραφή, τον διάλογο και τη δράση εξασφαλίζει ότι ο ρυθμός παραμένει ζωηρός, παρασύροντας τους αναγνώστες όλο και πιο βαθιά στο μυστήριο. Οι ανατροπές της πλοκής είναι εύστοχες και, ενώ προκαλούν έκπληξη, μοιάζουν απολύτως φυσικές μέσα στο πλαίσιο που έχει κατασκευάσει.
Ως λάτρης των κλασικών μυστηρίων, το «Βρες τον δολοφόνο» ήταν μια ευχάριστη αναδρομή στη χρυσή εποχή της αστυνομικής λογοτεχνίας. Βρήκα τον εαυτό μου να μεταφέρεται στη γοητευτική αλλά και απόκοσμη αγγλική εξοχή, όπου κάθε χαρακτήρας είχε ένα πιθανό κίνητρο και κάθε ματιά ήταν φορτισμένη με κρυφό νόημα. Η αίσθηση της νοσταλγίας σε συνδυασμό με το αιχμηρό, σύγχρονο πνεύμα της συγγραφέως έκαναν το ανάγνωσμα απόλυτα συναρπαστικό.
Μια πτυχή που πραγματικά με συγκίνησε ήταν η σχέση μεταξύ του Άλεν και του Μπάθγκεϊτ. Η συντροφικότητα και τα διανοητικά πειράγματά τους πρόσθεσαν ένα στρώμα ζεστασιάς και ανθρωπιάς στην κατά τα άλλα ζοφερή υπόθεση της έρευνας δολοφονίας. Μου θύμισε τα κλασικά δίδυμα των ντεντέκτιβ, αλλά με μια φρέσκια πινελιά που μου φάνηκε τόσο οικεία όσο και καινούργια.
Το βιβλίο «Βρες τον δολοφόνο» είναι κάτι περισσότερο από ένα απλό αστυνομικό μυθιστόρημα, είναι μια απόδειξη του ταλέντου της Ngaio Marsh να δημιουργεί ιστορίες που είναι τόσο πνευματικά διεγερτικές όσο και εξαιρετικά διασκεδαστικές. Για τους οπαδούς της κλασικής αστυνομικής λογοτεχνίας, αυτό το μυθιστόρημα προσφέρει μια απολαυστική είσοδο στον κόσμο του Ρόντρικ Άλεν και υπόσχεται μια αναγνωστική εμπειρία που είναι τόσο ικανοποιητική όσο και προκλητική.
Είτε είσαι θαυμάστρια του είδους είτε θες να εξερευνήσεις το έργο της Marsh, το «Βρες τον δολοφόνο» είναι ένα απαραίτητο ανάγνωσμα που θα σε αφήσει να ανυπομονείς να γνωρίσεις περισσότερες από τις περιπέτειες του Ρόντρικ Άλεν . Είναι ένα τέλειο μείγμα αγωνίας, έξυπνης πλοκής και πλούσια σχεδιασμένων χαρακτήρων, όλα όσα θα μπορούσες να επιθυμείς από ένα κλασικό μυθιστόρημα μυστηρίου. Πάρε στα χέρια σου αυτό το βιβλίο και μπορεί να βρεθείς κι εσύ να αναλογίζεσαι τα μυστικά που κρύβονται πίσω από κάθε φαινομενικά αθώο χαμόγελο και αδρανή συζήτηση, όπως ακριβώς έκανα κι εγώ.
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο και μπορείς να το προμηθευτείς άμεσα από το site τους.