Νύχτες με φεγγάρι … στα θερινά τα σινεμά!
«Εκείνο που θα μείνει τελικά, είναι κάτι νύχτες με φεγγάρι μες τα θερινά τα σινεμά… νύχτες που περνούν που δεν θα ξαναρθούν με αγιόκλημα και γιασεμιά» τραγουδούσε ο Λουκιανός Κηλαηδόνης εξυμνώντας εκείνες τις μαγικές βραδιές του καλοκαιριού στα σινεμά της πόλης.
Ανοικτοί χώροι, στρυμωγμένοι συχνά ανάμεσα στους τοίχους των πολυκατοικιών, με τους γνωστούς «λαθρεπιβάτες» του θεάματος να παρακολουθούν τις ταινίες από τα διπλανά μπαλκόνια. Πανέμορφες ταράτσες ή αυλές στο κέντρο της Αθήνας, σε γειτονιές όπως η Πλάκα, το Θησείο, το Παγκράτι ή τα Εξάρχεια αλλά και το Παλιό Φάληρο, τον Άλιμο, τη Γλυφάδα. Νύχτες μαγικές με πανσέληνο που κάθε που μπαίνει το καλοκαίρι, γεμίζουν με κόσμο τις υπαίθριες γωνιές της Αθήνας με τα γιασεμιά.
Η ιστορία των θερινών σινεμά στην Ελλάδα, ξεκινά γύρω στο 1900 αν και την πρωτιά κατάφερε να πάρει η Αυστραλία όταν το 1916 καταγράφεται το πρώτο θερινό σινεμά στην chinatown της πόλης Μπρουμ.
Εκείνα τα χρόνια η παράσταση ήταν απλή. Ένα πανί σε μια ταράτσα ή μια αυλή και η βραδιά γινόταν το γεγονός της περιοχής, όπου το λιγοστό καλλιτεχνικό κοινό πήγανε να δει παλιές αγαπημένες ταινίες και να διασκεδάσει. Φέρνει μαζί του τα ποτά, τις βυσινάδες και τα φαγητά του και απολαμβάνει τη βραδιά.
Κατά το 1930 αρχίζουν πλέον οι θερινές προβολές να έχουν εισιτήριο. Άλλωστε έχουν γίνει τόσο δημοφιλής, που το κοινό γίνεται όλο και περισσότερο και συνωστίζεται για να μπει.
Στην Αθήνα και τον Πειραιά του μεσοπολέμου το θερινό σινεμά είναι συνυφασμένο με την έξοδο του Σαββάτου ενώ έως τη δεκαετία του ’60, οπότε και μπαίνει η τηλεόραση στα σπίτια, λειτουργούν ήδη 320 θερινοί κινηματογράφοι. Η μεγάλη παρακμή, έρχεται τη δεκαετία των ’80 και ’90 και φτάνει σχεδόν ως και σήμερα. Πολλά θερινά σινεμά έκλεισαν, μαράζωσαν και εξαφανίστηκαν, με τους χώρους τους να μετατρέπονται σε πολυκαταστήματα και σούπερ μάρκετ.
Στα λιγοστά που κατάφεραν να επιβιώσουν, άρχισαν σταδιακά να προστίθενται κι άλλα μακριά από το κέντρο αυτή τη φορά, με την παραλιακή να διαθέτει πλέον μερικά από τα ωραιότερα θερινά σινεμά. Το «Σινέ Άλιμος», που είναι κυριολεκτικά πάνω στο κύμα και το «Σινέ Φλοίσβος» στο Φάληρο είναι από τα ωραιότερα της πόλης.
Από τα παλαιότερα και πιο αγαπημένα ωστόσο παραμένουν η «Αίγλη» του Ζαππείου, που το 1903 άνοιξε αυλαία με την γαλλική ταινία «Δέκα γυναίκες κυνηγούν έναν άντρα».
Το 1918 λειτουργεί ένα από τα πιο ιστορικά θερινά σινεμά, η «Μπομπονιέρα» στην Κηφισιά, ενώ το 1920 ανοίγει το περίφημο «Paris» στην Πλάκα με θέα τον επιβλητικό Παρθενώνα που λειτουργεί ως σήμερα με μια παύση δύο δεκαετιών. Άλλα υπέροχα θερινά στην πόλη είναι το «Παλάς» στην ταράτσα του γνωστού θεάτρου, το «Μελίνα» στο Θησείο, το «Σινέ Θησείον» που λειτουργεί από το 1938, το «Σινέ Ψυρρή, η «Αθηναία» στο Κολωνάκι, τα «Ριβιέρα» και «Βοξ» στα Εξάρχεια και ο «Ζέφυρος» στα Πετράλωνα.
Από τότε έως σήμερα, τα θερινά σινεμά κατακτούν σιγά σιγά την αίγλη και τη θέση που τους ανήκει ως σημεία αναφοράς της πόλης.
Γιατί όπως είπε και ο Λουκιανός «φεύγουν τα καλύτερα μας χρόνια κάποιος μας τα κλέβει μυστικά … Νιάτα που περνούν και δεν θα ξαναρθούν… αλλά εκείνο που μένει τελικά είναι τα θερινά τα σινεμά»!
Credits κεντρικής φωτογραφίας: Cine Θησείο
