Τελικά χρειάζεσαι εξατομικευμένες συμβουλές διατροφής;

Η διατροφική καθοδήγηση μπορεί να είναι πολύ γενικευμένη, καθώς οδηγίες όπως να τρως περισσότερα λαχανικά, να δώσεις προτεραιότητα στις πρωτεΐνες και να παραλείπεις τα επεξεργασμένα τρόφιμα, δεν έχουν αποτέλεσμα σ’ όλους τους ανθρώπους. Η εξατομικευμένη διατροφή έχει αναδειχθεί ως μια προσαρμοσμένη σε σένα προσέγγιση για να αποφασίσεις εσύ τι ανήκει στο πιάτο σου.

Η εξατομικευμένη διατροφή είναι προσαρμοσμένη στη μοναδική γενετική σύνθεση, τον τρόπο ζωής και τους στόχους υγείας ενός ατόμου, σε αντίθεση με τις γενικές διατροφικές συμβουλές, οι οποίες εφαρμόζουν ευρείες συστάσεις σε επίπεδο πληθυσμού. Η υιοθέτηση μιας πιο εξατομικευμένης προσέγγισης των διατροφικών σου αναγκών μπορεί να σε βοηθήσει να βελτιώσεις τα επίπεδα ενέργειάς σου, να τηρήσεις τους διατροφικούς σου στόχους και να βελτιώσεις την υγεία σου βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.

Σου ακούγεται ενδιαφέρον; Η εξατομικευμένη διατροφή χρησιμοποιεί γενετικές δοκιμές, παράγοντες του τρόπου ζωής, την κατάσταση της υγείας και ατομικούς στόχους για να βοηθήσει στην παροχή συγκεκριμένων διατροφικών συστάσεων. Τώρα, η τεχνολογία και συγκεκριμένα η τεχνητή νοημοσύνη (AI) διευκολύνει τη συλλογή και ανάλυση των δεδομένων που είναι απαραίτητα για την εξατομικευμένη διατροφή.

Μια νέα κατηγορία φορητών συσκευών και τεστ στο σπίτι συλλέγουν γενετικές πληροφορίες καθώς και μετρήσεις υγείας όπως το σάκχαρο και το λίπος στο αίμα. Ορισμένα τεστ στο σπίτι, συλλέγουν ακόμη και περιττώματα που μπορούν να εξεταστούν για να μάθετε περισσότερα για την υγεία του εντέρου σου. Οι φορητές συσκευές μπορούν επίσης να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με παράγοντες όπως το επίπεδο δραστηριότητας, οι συνήθειες ύπνου και τα επίπεδα άγχους που μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για την παροχή ρεαλιστικών και βιώσιμων συμβουλών διατροφής.

Όλες αυτές οι μετρήσεις μαζί δίνουν μια γενική εικόνα για την υγεία σου και για το πώς σε καλύπτει η τρέχουσα διατροφική σου προσέγγιση. Οι διαιτολόγοι και άλλοι επαγγελματίες υγείας μπορούν στη συνέχεια να χρησιμοποιήσουν τα προσωπικά σου δεδομένα για να βρουν εξατομικευμένες λύσεις για την υγεία που μπορεί να οδηγήσουν σε καλύτερη μακροπρόθεσμη υγεία. Κάποιος που έχει δυσανεξία στη λακτόζη θα πρέπει να αποφεύγει διαφορετικές τροφές από κάποιον που πάσχει από κοιλιοκάκη, για παράδειγμα. Η γενετική σου σύσταση μπορεί επίσης να καθορίσει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα σου μεταβολίζει τον καφέ, τον τρόπο με τον οποίο αντιδρά στους υδατάνθρακες και τα λίπη, ακόμη και ποια τρόφιμα προτιμάς.

Τα οφέλη της εξατομικευμένης διατροφής

Σκέψου τη φυσική σου κατάσταση. Ίσως κάποτε, ακολουθούσες ένα γενικό πρόγραμμα γυμναστικής που περιλάμβανε περπάτημα, αερόβια γυμναστική και κάποιες ελαφρές διατάσεις. Επιδιώκοντας μια πιο εξατομικευμένη προσέγγιση, συναντήθηκες μ’ έναν προπονητή που εξέτασε τη μυϊκή σου δύναμη. Μετά από αυτό, εντόπισε τα δυνατά και αδύνατα σημεία σου και σου πρότεινε συγκεκριμένες ασκήσεις για να αυξήσεις την αντοχή και τη δύναμή σου. Ξαφνικά, είχες ένα πρόγραμμα που προοριζόταν αποκλειστικά και μόνο για σένα.

Το ίδιο ισχύει και για την εξατομικευμένη διατροφή, καθώς μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση μιας μεγάλης ποικιλίας προβλημάτων υγείας, χρόνιων παθήσεων και στόχων υγείας μεταξύ ομάδων ανθρώπων σε διάφορα στάδια ζωής και καταστάσεις. Προσφέρει επίσης την ευκαιρία στο άτομο να προσαρμόσει το διατροφικό του πλάνο ώστε να ταιριάζει στη ζωή του, τις συνθήκες και την κουλτούρα του. Αυτή η ολιστική προσέγγιση σέβεται τις διαφορετικές διατροφικές παραδόσεις και τις προσωπικές προτιμήσεις. Βασίζεται στην παραδοχή ότι για να είναι αποτελεσματική οποιαδήποτε διατροφική συμβουλή, πρέπει να είναι προσαρμοσμένη ώστε να ευθυγραμμίζεται με τον μοναδικό τρόπο ζωής του ατόμου, συμπεριλαμβανομένης της γαστρονομικής κληρονομιάς και των γευστικών προτιμήσεών του.

Μακροπρόθεσμα, η τήρηση ενός προσωπικού διατροφικού σχεδίου μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη ασθενειών και να αυξήσει το προσδόκιμο ζωής.

Οι περιορισμοί της εξατομικευμένης διατροφής

Ενώ οι δοκιμές στο σπίτι, τα wearables και η τεχνητή νοημοσύνη έχουν κάνει την εξατομικευμένη διατροφή ελαφρώς πιο προσιτή, η τιμή της παραμένει απαγορευτική για τους περισσότερους ανθρώπους. Αυτή η προσέγγιση μπορεί να κοστίζει εκατοντάδες ευρώ ανά εξέταση και ακόμη περισσότερα για το πραγματικό διατροφικό πλάνο. Τα εξατομικευμένα σχέδια διατροφής και οι υπηρεσίες όπως οι γενετικές δοκιμές, οι αναλύσεις μικροβιώματος και τα εξατομικευμένα σχέδια γευμάτων μπορεί να είναι ακριβά και σπάνια καλύπτονται από τις ασφαλιστικές εταιρίες.

Επίσης, το πώς η γενετική επηρεάζει τα θρεπτικά συστατικά που καταναλώνουμε και το αντίστροφο βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο ερευνών και δεν πρέπει να βγάλουμε βιαστικά συμπεράσματα. Επιπλέον, πολύ σημαντικό στοιχείο είναι ότι η εμμονή με κάθε λεπτομέρεια της διατροφής μπορεί γρήγορα να ξεφύγει από τον έλεγχο. Οι υπερβολικά προσαρμοσμένες δίαιτες, ειδικά με πολλές αποκλεισμένες τροφές, μπορεί να γίνουν πολύ δύσκολο για τα άτομα να τις τηρήσουν μακροπρόθεσμα.

Εάν πρόκειται να συμμετέχεις σε εξατομικευμένη διατροφή, φρόντισε να ελέγχεις συνεχώς την ψυχική σου υγεία και να μιλάς μ’ έναν διαιτολόγο εάν το σχέδιό σου αρχίζει να φαίνεται υπερβολικά άκαμπτο. Είναι σημαντικό να συνεργαστείς με τον κατάλληλο πάροχο που θα σε βοηθήσει να πλοηγηθείς στο εξατομικευμένο διατροφικό σου πλάνο με υγιή τρόπο.

Οι διατροφικές οδηγίες για τη δημόσια υγεία έχουν συχνά έναν πυρήνα αλήθειας που ισχύει για όλους. Οι γενικευμένες διατροφικές οδηγίες μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για στρατηγικές δημόσιας υγείας που ενθαρρύνουν τη συνολική βελτίωση της υγείας, όπως η προώθηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών και η μείωση της πρόσληψης εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων.

Όσοι όμως μπορούν να αντέξουν οικονομικά την εξατομικευμένη διατροφή μπορεί να ανακαλύψουν ότι έχουν μια πιο ισχυρή, σαφή άποψη για το πώς λειτουργεί το σώμα τους και τι είδους τροφή χρειάζεται. Αυτή η γνώση θα μπορούσε να βοηθήσει στη διαχείριση χρόνιων ασθενειών και στην πρόληψη ασθενειών. Ωστόσο, είναι σημαντικό να υπάρχει συνεργασία μ’ έναν επαγγελματία υγείας για την σωστή ερμηνεία των γενετικών κι αιματολογικών εξετάσεων.

Η συμβουλή μας είναι να ξεκινήσεις μ’ ένα βήμα την φορά και να μην πάθεις εμμονή με τις μετρήσεις. Η πραγματοποίηση μιας ή δύο βασικών διατροφικών αλλαγών είναι πιο σημαντική για την υγεία σου από την τελειοποίηση οποιουδήποτε αριθμού και μετρητή.