Γνωρίζεις τις τροφές που βλάπτουν τον εγκέφαλό σου;

Ο εγκέφαλός σου είναι το πιο σημαντικό όργανο του σώματός σου. Κρατάει την καρδιά σου σε λειτουργία, τους πνεύμονες να αναπνέουν και όλα τα συστήματα του σώματός σου να λειτουργούν σωστά. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο να διατηρείς τον εγκέφαλό σου σε βέλτιστη κατάσταση με μια υγιεινή διατροφή.
Ορισμένες τροφές έχουν αρνητικές επιπτώσεις στον εγκέφαλο, επηρεάζοντας τη μνήμη και τη διάθεση και αυξάνοντας τον κίνδυνο άνοιας. Οι εκτιμήσεις προβλέπουν ότι η άνοια θα επηρεάσει περισσότερους από 65 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως μέχρι το 2030. Ευτυχώς όμως μπορείς να βοηθήσεις τον εαυτό σου στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης της νόσου, κόβοντας ορισμένες τροφές από τη διατροφή σου.
Ποιες είναι λοιπόν οι χειρότερες τροφές για τον εγκέφαλό σου;
Τα ζαχαρούχα ποτά
Τα ζαχαρούχα ποτά περιλαμβάνουν ροφήματα όπως η σόδα, τα αναψυκτικά, τα ενεργειακά ποτά και τους συσκευασμένους χυμούς φρούτων. Η υψηλή πρόσληψη ζαχαρούχων ποτών όχι μόνο μπορεί να διευρύνει τη περιφέρειά σου αλλά μπορεί και να αυξήσει τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 και καρδιακών παθήσεων καθώς και να έχει αρνητικές επιπτώσεις στον εγκέφαλό σου. Επιπλέον, τα υψηλότερα επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο άνοιας, ακόμη και σε άτομα χωρίς διαβήτη.
Κύριο συστατικό πολλών ζαχαρούχων ποτών είναι το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής περιεκτικότητας σε φρουκτόζη, το οποίο αποτελείται από 55% φρουκτόζη και 45% γλυκόζη. Η υψηλή πρόσληψη φρουκτόζης μπορεί να οδηγήσει σε παχυσαρκία, υψηλή αρτηριακή πίεση, υψηλά λίπη στο αίμα, διαβήτη και αρτηριακή δυσλειτουργία. Αυτές οι πτυχές του μεταβολικού συνδρόμου μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση του μακροπρόθεσμου κινδύνου εμφάνισης άνοιας.
Οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες
Οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες περιλαμβάνουν τα σάκχαρα και τα πολύ επεξεργασμένα δημητριακά, όπως το λευκό αλεύρι. Αυτοί οι τύποι υδατανθράκων έχουν γενικά υψηλό γλυκαιμικό δείκτη που σημαίνει ότι το σώμα σου τους χωνεύει γρήγορα, προκαλώντας αύξηση του σακχάρου στο αίμα και στα επίπεδα ινσουλίνης.
Επίσης, όταν καταναλώνονται σε μεγαλύτερες ποσότητες, αυτά τα τρόφιμα έχουν συχνά υψηλό γλυκαιμικό φορτίο. Έρευνες έχουν δείξει ότι ένα μόνο γεύμα με υψηλό γλυκαιμικό φορτίο μπορεί να επηρεάσει τη μνήμη τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες.
Τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε trans λιπαρά
Τα τρανς λιπαρά είναι ένας τύπος ακόρεστου λίπους που μπορεί να έχει επιβλαβή επίδραση στην υγεία του εγκεφάλου. Τα τρανς λιπαρά που συναντώνται συνήθως σε ζωικά προϊόντα όπως το κρέας και τα γαλακτοκομικά δεν αποτελούν παράγοντα ανησυχίας. Είναι τα βιομηχανικά παραγόμενα τρανς λιπαρά, γνωστά και ως υδρογονωμένα φυτικά έλαια, που αποτελούν πρόβλημα. Αυτά τα τεχνητά τρανς λιπαρά μπορούν να βρεθούν σε λιπαντικά, μαργαρίνη, γλάσο, σνακ, έτοιμα κέικ και προσυσκευασμένα μπισκότα.
Μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι όταν οι άνθρωποι καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες τρανς λιπαρών, τείνουν να έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ, χειρότερη μνήμη, μικρότερο όγκο εγκεφάλου και γνωστικά προβλήματα.
Τα πολύ επεξεργασμένα τρόφιμα
Τα πολύ επεξεργασμένα τρόφιμα τείνουν να έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, πρόσθετα λίπη και αλάτι. Αυτά είναι τρόφιμα όπως πατατάκια, γλυκά, στιγμιαία ζυμαρικά, ποπ κορν μικροκυμάτων, σάλτσες που αγοράζονται στα καταστήματα και στα έτοιμα γεύματα.
Τα τρόφιμα αυτά είναι συνήθως υψηλά σε θερμίδες και χαμηλά σε άλλα θρεπτικά συστατικά. Είναι ακριβώς το είδος των τροφίμων που προκαλούν αύξηση του σωματικού βάρους, η οποία μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία του εγκεφάλου σου.
Η ασπαρτάμη
Η ασπαρτάμη είναι ένα τεχνητό γλυκαντικό που χρησιμοποιείται σε πολλά προϊόντα χωρίς ζάχαρη. Οι άνθρωποι συχνά επιλέγουν να τη χρησιμοποιούν όταν προσπαθούν να χάσουν βάρος ή να αποφύγουν τη ζάχαρη όταν έχουν διαβήτη. Βρίσκεται επίσης σε πολλά εμπορικά προϊόντα που δεν απευθύνονται ειδικά σε άτομα με διαβήτη.
Ωστόσο, αν και γενικά θεωρείται ασφαλές προϊόν αυτό το ευρέως χρησιμοποιούμενο γλυκαντικό έχει επίσης συνδεθεί με συμπεριφορικά και γνωστικά προβλήματα. Αν προσπαθείς να την αποφύγεις, μπορείς απλώς να κόψεις εντελώς τα τεχνητά γλυκαντικά και την περίσσεια ζάχαρης από τη διατροφή σου.
Αλκοόλ
Όταν καταναλώνεται με μέτρο, το αλκοόλ μπορεί να είναι μια ευχάριστη πινελιά σ’ ένα ωραίο γεύμα και να έχει κάποιες θετικές επιπτώσεις στην υγεία σου. Ωστόσο, η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στον εγκέφαλο. Η χρόνια χρήση αλκοόλ έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του όγκου του εγκεφάλου, μεταβολικές αλλαγές και διαταραχή των νευροδιαβιβαστών, οι οποίοι είναι χημικές ουσίες που χρησιμοποιεί ο εγκέφαλος για να επικοινωνεί.
Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις τόσο σε αλκοολικούς όσο και σε μη αλκοολικούς. Οι γνωστές κραιπάλες όταν γίνονται πολύ συχνά μπορεί να επηρεάσουν εγκεφαλικές λειτουργίες.
Ψάρια με υψηλή περιεκτικότητα σε υδράργυρο
Ο υδράργυρος είναι ένας μολυσματικός παράγοντας βαρέων μετάλλων και νευρολογικό δηλητήριο που μπορεί να αποθηκευτεί για μεγάλο χρονικό διάστημα στους ιστούς των ζώων. Ψάρια όπως ο καρχαρίας και ο ξιφίας είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στη συσσώρευση υδραργύρου και μπορούν να μεταφέρουν ποσότητες που υπερβαίνουν 1 εκατομμύριο φορές τη συγκέντρωση του νερού που τα περιβάλλει. Για το λόγο αυτό, η κύρια πηγή τροφής του υδραργύρου στον άνθρωπο είναι τα θαλασσινά.
Ωστόσο, τα περισσότερα ψάρια δεν αποτελούν σημαντική πηγή υδραργύρου. Στην πραγματικότητα, τα ψάρια περιέχουν πολλά σημαντικά θρεπτικά συστατικά, όπως ωμέγα-3, βιταμίνη Β12, ψευδάργυρο, σίδηρο και μαγνήσιο. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να συμπεριλάβεις τα ψάρια ως μέρος μιας υγιεινής διατροφής. Σε γενικές γραμμές, συνιστάται στους ενήλικες να τρώνε δύο έως τρεις μερίδες ψαριού την εβδομάδα. Αλλά αν σκοπεύεις να φας καρχαρία ή ξιφία, τότε κατανάλωσε μόνο μία μερίδα και στη συνέχεια κανένα άλλο ψάρι εκείνη την εβδομάδα.
Η διατροφή σου έχει σίγουρα μεγάλο αντίκτυπο στην υγεία του εγκεφάλου σου. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποφεύγεις εντελώς όλες τις τροφές που προαναφέραμε. Στην πραγματικότητα, ορισμένα τρόφιμα όπως το αλκοόλ και τα ψάρια έχουν επίσης οφέλη για την υγεία. Ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορείς να κάνεις για τον εγκέφαλό σου είναι να ακολουθείς μια διατροφή πλούσια σε υγιεινές, φρέσκες και πλήρεις τροφές.
Πηγές: PubMed Central, AHA/ASA Journals, Wiley Journal, Nature Journal